Özellikle ilk doğumunu yapan anneyi doğumdan sonra büyük bir telaş alır. Çünkü genç anne tecrübesizliğinden kaynaklanan sorunlarla baş edemeyeceğini düşünür. Acaba bebeğin göbek bakımı nasıl yapılmalıdır? Peki, ya ishal olursa? Banyo yaptırırken nelere dikkat etmek gerekir? Bu arada fazla kilolardan da kurtulmak lazım. Emziren anne diyet yapabilir mi?
Emziren Anne Rejim Yapabilir Mi?
Emziren anneler emzirmeyen annelere oranla çok daha kolay zayıflarlar. Dolayısıyla rejim yapmasalar da doğumdan sonra ilk 6 ay boyunca genellikle ayda yarım ya da 1 kg kaybederler. Ancak, emziren her anne de zayıflamayabilir. Hatta bazı anneler zayıflamak yerine kilo alabilirler. Ne kadar şişman olursa, olsun emziren bir kadının ayda 2 kg’dan fazla kaybetmesi doğru değildir. Uygun olan, annenin dengeli beslenmesini bozmadan, aşırı yorulmamaya dikkat ederek, daha fazla hareket etmesi ve jimnastik yapmasıdır.
Bebeğin Altı Nasıl Değiştirilir?
Bebeklerin bacak araları ve kalçaları, özellikle uzun süre ıslak kaldığında çabuk tahriş olur. Bu nedenle, bebeğin bezinin 3 – 4 saatte bir değiştirilmesi gerekir. Genel olarak bebeği emzirdikten sonra altını değiştirmek uygundur. Her değiştirmede bebeğin altı su ile temizlenmeli ve kurulanmalıdır. Kızlarda bu temizliğin önden arkaya doğru yapılması önemlidir. Bezi değiştirilirken bebeğin altının bir süre açık kalması iyi olur.
Göbek Bakımı Nasıl Yapılmalı?
Bebeğin bağlanmış olan göbeği 5 10. günlerde kendiliğinden düşer. Bu süre bazen 4 haftaya kadar uzayabilir. Göbek düştükten sonra birkaç gün, günde 1 – 2 kez göbek yarasına alkol emdirilmiş bir gazlı bez ya da alkole batırılmış ucu pamuklu hazır çubukla dokunulmalıdır. Bebek bezinin kıvrılarak, göbek altında kalmasına dikkat edilmelidir. Böylece göbek idrarla ıslanmayacak, hava ile temas etmesi sağlanacaktır. Göbek tozu, pudra ve benzeri maddeler kullanılmamalı.
Göbeğin kuru tutulması, idrarla temas etmesinin engellenmesi önemlidir. Göbek çevresinde kızarıklık, göbekten kanama ya da akıntı gözlenirse, mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
Bebek İlk Günlerde Nasıl Yıkanmalı?
Yeni doğanın derisi koruyucu, kaygan bir madde ile kaplıdır ve bunun tamamen temizlenmesi gerekli değildir. Yeni doğanı yıkamak için göbeğin düşmesi beklenebilir. Bu arada her gün yüzü ve vücudu silinerek temizlenir, iç çamaşırları değiştirilir. Göbek düştükten sonra bebeğin her gün banyo veya leğende yıkanması ile pişikler ve deri hastalıkları önlenir. Bebeği yıkarken bir kişi yardımcı olmalıdır. İlk 1 – 2 haftada yıkama için kullanılacak su önceden kaynatılmış olmalıdır. Bebeği yıkarken yüzü aşağıya bakacak şekilde, göğüs ve karnından kavranarak tutulabilir. Sırtüstü tutuluyorsa, başını elle desteklemek gerekir.
Bebek şampuanları ve sabunları ya da beyaz sabun kullanılabilir. Bebeğin iyice durulanması ve kurulanması önemlidir. Banyo yapılan odanın ısısı 24 – 25 derece sıcaklıkta olmalıdır.
Bebek Kabız Olunca Ne Yapmak Gerekir?
Anne sütü ile beslenen bebekler genellikle yumuşak kıvamda ve sık dışkı yaparlar. Normal bebekler ilk ayda günde 8 – 10 kez dışkı yapabilirler. Kaka, sarı – yeşil renkte ve biraz sulu olabilir. Kıvamlı parçalar içeriyorsa ve miktarı fazla değilse normaldir. Ancak anne sütü alan bazı bebekler ise 2 – 3 günde 1 dışkı yaparlar. Dışkının kıvamı sert değilse, bu bir sorun oluşturmaz. Bebeklerin dışkılama sırasında zorlanmaları, yüzlerinin kızarması da normaldir.
Ancak keçi kakası gibi sert ve tane tane dışkılama kabızlık işaretidir. Bu durum, bebeğin yeterli beslenmemesi ya da az sıvı alması gibi nedenlerden kaynaklanabilir. Kabızlıkta dışkı yaparken zorlanma, makatta çatlaklara yol açabilir.
Bu durumda dışkıda çizgi şeklinde kan görülür. Kabızlığın tedavisi için bebeğin sık aralıklarla beslenmesi gerekir. 4 aylıktan büyük, ek gıda almakta olan bebeklere, “su” ve “posa bırakan sebze ve meyve pürelerini” bolca vermek gerekir. Makata yumuşatıcı veya ağrıyı azaltıcı kremlerin sürülmesi de yararlı olabilir. İnatçı kabızlık durumlarında zeytinyağı vb. ev ilaçlarını kullanmaya başlamadan önce bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
Bebeklerde Pişik Neden Oluşur? Nasıl Önlenir?
Bebeklerin bacak araları ve kalçaları ne kadar dikkat edilirse, edilsin tahriş olabilir. Pişikleri önlemek için bebeğin bezi 3 – 4 saatte bir değiştirilmeli, pamuklu bez kullanılmalı, bezler sabunla yıkanmalı ve çok iyi durulanmalıdır. Çoğu kez, bez tahrişi kolay iyileştirir.
Pudra kesinlikle kullanılmamalıdır. Kâğıt bezler pişik olduğunda kullanılmamalıdır. Çünkü tahriş bundan da ileri geliyor olabilir. Oda sıcaksa, her gün 1 – 2 saat bebeğin altının açık tutulması, bez tahrişini önler ve tahriş olmuş derinin çabuk iyileşmesine yardımcı olur.
Derinin plastik maddelerle teması engellenmelidir. Eğer pişik bu önlemlere rağmen geçmiyorsa bir sağlık kuruluşuna danışılmalıdır. Bebeğin çamaşırları deterjan yerine sabun tozu ile yıkanmalı ve iyice durulanmalıdır. Bebeğin aşırı sıcak tutulması da pişiklere neden olabilir. Pamukçuk olan bebeklere ne yapmak gerekir?
Bebeklerde pamukçuk sık rastlanılan bir sorundur. Ağızda özellikle yanak içlerinde noktalar ya da tabaka şeklinde görülür. Anne sütü ile beslenen bebeklerde daha az görülür. Ağrı olduğu için bebeğin beslenmesi bozulabilir. Bu durumda ağız içinin önceden kaynatılmış ılık su ve gazlı bez ile temizlenmesi önemlidir. İlaç kullanılması gerekebilir.
İshal Nedir? Bebek İshal Olduğunda Ne Yapılmalı?
Bebeğin kakası, yaşına ve beslenmesine göre değişmektedir. Genelde anne sütü ile beslenen bebekler, ilk aylarda günde 8-10 kez püre kıvamında sarı renkli kaka yaparlar. İkinci ve üçüncü aylarda kaka sayısı azalır. Ek gıdalara başlandığında ise renginde ve kıvamında değişme olur.
Bir kez su gibi dışkılama endişe yaratmamalıdır. Ancak bebeklerin her zamankinden daha fazla sayıda ve su gibi kaka yapmalarına ishal denir. Bu durum yakından izlem ve değerlendirme gerektirir. İshal, bağırsak yüzeyinin zedelendiği durumlarda ortaya çıkar. Kaka su gibidir; çünkü bebeğin aldığı besinler bağırsaklarda yeterince sindirilip, emilmez.
Ayrıca zedelenen bağırsak yüzeyinden sıvı kaybı olur. Tuz ve diğer madensel maddeler bu sıvı ile birlikte vücuttan kaybolur. Bu kayıplar bebeğe aşırı şekerli sıvılar verildiğinde daha da artabilir. İshalde en önemli tedavi vücuttan kaybedilen su ve tuzun yerine konmasıdır. Bunun için anne sütü alan bebeklerde emzirme sıklığı arttırılmalı, ek gıdalarla beslenen bebeklerin ise sulu gıda alımı arttırılmalıdır.
İshal olan bebeklerde bu önlemler alındıktan sonra zaman kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
Bebeğin Hemen Doktora Götürülmesini Gerektiren Durumlar Nelerdir?
İyi bakılan bebekler de hasta olabilir. Bebeklerde görülen hastalıkların çoğu, erken tanı ve tedavi ile düzelen hastalıklardır. Bunun için bazı belirtiler fark edildiğinde bebek vakit geçirilmeden bir sağlık kuruluşuna götürülmelidir. Ateşli durumlar ve ishal bunların başında gelir. Ateş çok yüksek olmasa da (39 derece), öksürük ve hızlı solunum ile birlikte ise hemen doktor muayenesi gerektirir. Havale (istemsiz hareketler), bayılma (şuur kaybı), aşırı kusma (günde 3 – 4 kereden fazla ve bol), sürekli şiddetli ağlama, morarma ya da aşırı solgunluk, idrar yapamama, dışkıda kan bebeklerde sık olmasa da rastlanabilen ve acil değerlendirilmesi gereken durumlardır.
Bebek Çok Fazla Uyuyorsa Normal Midir?
Bebek yeni doğduğu dönemde, beslenme süreleri dışında sürekli uyursa, bu durum normaldir. Uykusu hafiftir. Uyurken yüzünde ve vücudunda sık olarak kendiliğinden olan hareketler gözlenir. Bebek büyüdükçe, uyanık kaldığı zamanlar uzar. Ancak her bebeğin yapısı farklıdır. Bazı bebekler fazla, bazı bebekler ise daha az uyuyabilirler.
Bebek Nasıl Yatırılmalıdır?
Bebeğin yatağını seçerken dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır. Örneğin; yatak zemini sert olmalı, parmaklıklar arası mesafe 7 cm’den fazla olmamalıdır. Parmaklıkların arası geniş olursa, bebeğin başı bunlar arasına sıkışabilir. Sert pamuklu ya da yünlü yataklar tercih edilmelidir. Yastık kullanılmamalıdır. Yorgan seçiminde, elyaflı ya da kuştüyü ile doldurulmuş yorganlar yerine pamuklu ve yünlü yorganlar kullanılmalıdır. Bebekler yan ya da sırtüstü yatırılabilirler. Bebeğin beslendikten hemen sonra bir müddet yan yatırılması daha uygundur. Başın yatış pozisyonu sık sık değiştirilmelidir. Bebek sürekli aynı tarafa yatırılırsa, başta şekil bozukluğu oluşabilir.
Bebek Soğuktan Nasıl Korunmalıdır?
Bebek için en uygun ortam, ısısı 22 derece ile 26 derece arası olan bir odadır. Ortam çok sıcak (29 derecenin üzerinde) değilse bebeğe birkaç kat giydirilmesi uygundur. Bunun için zıbın, fanila ve bebek bezi üzerine giydirilmiş pijama ya da tulum yeterlidir. Böyle giyinmiş bir bebeğin yatarken üzerinin örtülmesi, kucağa alındığında da örtüsüne sarılı olarak tutulması uygundur. Bebekler 2 – 3 aylık olana kadar çevredeki ısı değişikliklerinden çabuk etkilenirler. Açık kapı ve pencerelerden hava akımı olmamasına dikkat edilmelidir. Ayrıca bebek sobaya çok yakın yatırılmaz.
Bebeğin yüzü kızarmışsa, çok ısınmış olabilir. Soluk veya mor olması ise üşüdüğünü gösterir. Bebeğin ensesine dokunularak ısısı değerlendirilebilir. Ortam sıcak ise bebeğin giysileri ve örtüleri hafifletilir. Serin ortamda ise başlık ve eldiven kullanımı ihmal edilmemelidir.
Sağlıcakla kalın.
Özel İçerikler Burada: Diğer Yazıları Kaçırmayın